Makelaar is geen tussenpersoon
Nu de huizenprijzen in sommige plaatsen (vooral grote steden) erg hard omhoog gaan, groeit ook weer de kritiek op de makelaars. Sommige mensen houden onze beroepsgroep verantwoordelijk voor de overspannen markt. Het is nooit zo handig om als advocaat voor jezelf te gaan optreden, dus daarom citeer ik hier maar eens de hoogleraren Peter van Gool en Johan Conijn, verbonden aan de Amsterdam School of Real Estate.
“Makelaars worden gezien als onafhankelijke marktmeesters, die vraag en aanbod zo goed mogelijk bij elkaar brengen. Maar dat zijn ze pertinent niet. Nederland heeft een systeem waarbij op de woningmarkt zowel de verkopende als de kopende partij zich kan laten adviseren door een makelaar. Net als een advocaat zijn ze geen tussenpersoon, maar staan ze nadrukkelijk naast een van de partijen”, aldus Conijn in NVMagazine van december vorig jaar.
De verkoopmakelaar dient de belangen van de verkoper. En die wil zijn of haar woning zo snel mogelijk tegen een zo hoog mogelijke prijs verkopen. Het is logisch dat in tijden van krapte de prijzen snel omhoog gaan, zeker als ook particuliere beleggers zich op de markt gaan roeren. Daar kan de verkoopmakelaar niets aan veranderen. Een aankoopmakelaar begeleidt de kopers en zorgt er met zijn marktkennis voor dat ze een goede kans maken op de markt. Aan de andere kant houdt de aankoopmakelaar in het oog dat potentiële kopers het hoofd koel houden en zich niet laten verleiden tot een te hoog bod.
Ook met de kritiek dat makelaars verantwoordelijk zijn voor het veelvuldig toepassen van ‘prijsopdrijvende veilingen’ in gewilde wijken, maken de twee hoogleraren korte metten. Een veiling is een verkoopmethode die leidt tot een korte doorlooptijd en een hoge prijs. Als de verkoopmakelaar zich ook bij een veiling aan kernwaarden als integriteit en transparantie houdt, doet hij zijn werk volgens Van Gool goed.
Voor het tekort aan woningen kan men makelaars niet verantwoordelijk houden. Uiteraard zijn makelaars wel bereid met overheid en marktpartijen de markt te analyseren. Al was het maar om na een volgende crisis beter voorbereid te zijn op een periode van groei en herstel.