Starters helpen? Bouwen dan!

Over de moeilijke positie van starters op de woningmarkt is al veel gezegd en geschreven. Het aanbod is krap, de prijzen stijgen fors en de financieringsmogelijkheden zijn beperkt. Het kabinet heeft op Prinsjesdag laten weten afschaffing of vermindering van de overdrachtsbelasting voor starters serieus te overwegen. Dit zou de woningmarkt voor hen toegankelijker moeten maken. Minister Ollongren komt in oktober met de uitkomst van al het nadenken naar de Tweede Kamer.

Mijn idee is dat deze maatregel misschien wel sympathiek overkomt, maar geen enkele werkelijke bijdrage levert aan het oplossen van de startersproblematiek. Natuurlijk, starters hebben straks minder spaargeld nodig voor het betalen van de overdrachtsbelasting. Dat bedrag mogen ze namelijk niet lenen, maar moet uit eigen zak worden betaald. De overdrachtsbelasting is 2% van de koopsom, dus op een woning van €200.000 gaat het om een bedrag van €4.000. Dat is mooi meegenomen, zult u denken, de ‘kosten koper’ lopen op die manier flink terug.

Het effect zal echter zijn dat de starters dat geld gaan inzetten om meer te bieden op de woning van hun keuze. Want nu vissen ze vaak achter het net, omdat op starterswoningen in veel gevallen meer wordt geboden dan de toch al flinke vraagprijs. In de praktijk zal het afschaffen van de overdrachtsbelasting dus leiden tot een verdere prijsopdrijving. En mijn verwachting is dat die €4.000 in het geval van die woning van twee ton straks toch niet genoeg zal zijn om die felbegeerde starterswoning in het aanbod te bemachtigen. De concurrentie wordt alleen maar heviger. Het lijkt dus een mooie geste van het kabinet, maar het werkt eigenlijk averechts.

De enige manier om starters tegemoet te komen is te zorgen voor een veel groter woningaanbod. Zorg voor veel meer woningbouw om achterstanden in te lopen, de keuzemogelijkheden te vergroten en de prijzen daardoor weer te temperen. Het dreigt misschien een eentonig liedje te worden, maar gelukkig ben ik niet de enige die het zingt. Er zouden eigenlijk 75.000 tot 80.000 woningen per jaar gebouwd moeten worden, maar die aantallen worden bij lange na niet gehaald. Dus: Starters helpen? Bouwen dan!