Online bieden: niet voordelig voor verkoper

In Amsterdam en Groningen zijn proeven aan de gang met online bieden op huizen die te koop staan. Geïnteresseerden kunnen gedurende een vooraf bepaalde periode een bod uitbrengen op een woning van hun keuze. De potentiële kopers kunnen van elkaar zien welk bedrag ze bieden en – indien nodig en gewenst – hun bod weer bijstellen.

Nu ben ik meestal een groot voorstander van het gebruik van de mogelijkheden die de internettechnologie ons biedt, maar hier neem ik dan een keer een ‘ouderwets’ standpunt in. Ik blijf voorstander van het uitbrengen van een bod via een gesloten envelop. Ik vind het ook vreemd dat onze eigen brancheorganisatie – de NVM – de pilots voor online bieden organiseert en begeleidt. Ze gaat hiermee eigenlijk op de stoel van de ondernemer (de makelaar dus) zitten en dat is niet de bedoeling.

Vanuit het oogpunt van een koper is online bieden weliswaar transparanter dan het systeem met de gesloten envelop, maar vanuit het oogpunt van de verkoper biedt dit laatste systeem meer voordeel. Waar wij in de meeste gevallen optreden als verkopend makelaar, geef ik er de voorkeur aan de belangen van de verkoper te dienen. Ja, zo’n systeem kan soms tot een behoorlijk hogere verkoopprijs leiden, zeker in gebieden (steden als Amsterdam en Utrecht) waar de markt al krap is. Er worden wel verschillen tot zo’n 40.000 euro gemeld op een woning van bijvoorbeeld 500.000 euro.

Wie ben ik om een verkoper zo’n voordeel te onthouden? En de koper wil deze woning kennelijk erg graag; ook daar mag en wil ik niets van zeggen. Het gaat mij te ver om als makelaar dan te stellen dat er ‘gekke bedragen’ worden geboden en dat ‘de gebakken lucht’ uit de markt moet. Ook een systeem met gesloten enveloppen kan achteraf transparant gemaakt worden, zoals dat met aanbestedingen in de zakelijke markt gebeurt. Het argument dat je met online bieden voorkomt dat er spelletjes worden gespeeld, gaat op die manier evenmin op. Dus wat mij betreft staat de uitkomst van de pilots vast: wij houden het voorlopig bij de gesloten envelop als dat nodig is om de belangen van de verkoper zo goed mogelijk te dienen.