Sparen voor huis is moeilijk
Huurders in de vrije sector kunnen eigenlijk niet sparen voor de aankoop van een eigen woning. Dat blijkt uit een onderzoek van economen van de Rabobank onder 10.500 huurders en woningbezitters. Een flink aanbod aan woningen in de vrije huursector wordt vaak genoemd als voorwaarde voor een goede doorstroming op de woningmarkt. Mensen die te veel verdienen voor een sociale huurwoning en willen sparen voor een koopwoning zouden dan tijdelijk zo’n huis in de vrije sector kunnen huren.
De huren in de vrije sector (vaak fors boven de €1.000) maken dat sparen echter vrijwel onmogelijk. Ik had er eerlijk gezegd geen grootscheeps onderzoek voor nodig gehad om deze bewering te durven doen, maar goed, nu is er dan bewijs. Ook blijkt dat 69% van de ondervraagde huurders tot 45 jaar in de vrije sector graag wil verhuizen. Van hen wil driekwart een woning kopen. Ik vrees dat ook bewoners van een sociale huurwoning (tot €720 huur per maand) of een middenhuurwoning (tussen €720 en €1.000) niet of nauwelijks kunnen sparen voor een eigen woning.
Starters, ook degenen die behoorlijk verdienen, zitten daardoor al langere tijd klem op de woningmarkt. Ze kunnen niet voldoen aan de strenge leennormen die sinds de crisis van kracht zijn. Maar ze komen ook niet aan sparen toe en zijn dus niet in staat voldoende eigen geld in te leggen bij de aankoop van een woning. Het Nibud speelt een grote rol in het vaststellen van die hypotheeknormen en heeft voor volgend jaar in ieder geval een verruiming van de mogelijkheden geadviseerd voor tweeverdieners. Het tweede inkomen mag vanaf 2020 voor 80% meetellen, nu is dat nog 70%. Ook voor kopers van energiezuinige woningen komen er iets meer mogelijkheden.
In navolging van hoogleraar Peter Boelhouwer pleit ik ervoor om de leennormen voor starters sowieso iets te verruimen (dus niet alleen voor tweeverdieners) als zij een goed vooruitzicht op de arbeidsmarkt hebben. Al ben ik het ook met het Nibud eens dat alleen meer en betaalbaar bouwen tot een structurele oplossing kan leiden.