De starters durven weer
De bereidheid om méér geld uit te geven aan een hypotheek is opvallend toegenomen bij starters op de woningmarkt. Dat blijkt uit onderzoek van de Rabobank onder ruim 1.500 Nederlanders. De starters durven weer! Van de potentiële starters is 67 procent bereid om meer dan 40 procent van het netto maandinkomen uit te geven aan woonlasten (inclusief energielasten). Hoewel het aantal hypotheekvormen beperkt is, geeft een groot aantal starters aan de hypotheek toch een moeilijk onderwerp te vinden.
Dat hangt ongetwijfeld samen met de steeds wijzigende spelregels, zoals bijvoorbeeld de strengere hypotheeknormen. Met ingang van 1 januari 2018 mag je niet meer dan 100 procent van de waarde van de woning lenen (de zogenoemde LTV-ratio: loan to value). Dit jaar is dat nog 101 procent en er is deze keer geen overgangstermijn. Hypotheekaanvragen in de laatste maanden van 2017 waarvoor het zogenoemde ‘bindend aanbod’ pas na 1 januari 2018 wordt verwacht, moeten al rekenen met de strengere norm van 2018.
Ook de flexibilisering van arbeidsmarkt (het aantal starters met flexibele arbeidscontracten neemt sterk toe) kan extra onduidelijkheden en vragen opleveren, stelt Rabo Research in een analyse. Niettemin constateert de bank dat de koopwoede toeneemt en dat de krapte in sommige (vooral stedelijke) gebieden er wel eens toe kan leiden dat kopers overhaast beslissen en soms geneigd zijn te kiezen voor een (op langere termijn) te hoge hypotheek. Uiteraard kan goede advisering hier uitkomst bieden.
Advisering is naar mijn mening op dit moment meer dan ooit van belang. Zowel starters als doorstromers worden immers geconfronteerd met beperkte keus en moeten dus steeds vaker inleveren op hun belangrijkste woonwensen. Dat kan de locatie betreffen, maar ook de omvang van de woning of het woningtype. Overigens blijkt uit een ander onderzoek – van adviesbureau IG&H) dat het aantal verstrekte hypotheken aan starters in het derde kwartaal is gedaald (met 7 procent), terwijl de gemiddelde hypotheeksom in deze groep is gestegen naar 232.000 euro. Wanneer starters ondanks de prijsstijgingen toch doorzetten, is dat toch vaak gebaseerd op de verwachting van financieel voordeel. De helft van de ondervraagde starters geeft aan dat koop leidt tot lagere woonlasten in vergelijking tot huren.