Sterker sturen op woningbouw

Wie weet gaat het dan toch nog gebeuren aan het begin van het nieuwe jaar: een nieuw kabinet, misschien zelfs met nieuw elan! Het zal geen verrassing zijn, maar ik hoop dat het nieuwe elan zich ook zal uitstrekken op het woningbouwbeleid. Met een minister van Ruimte en Wonen die daadwerkelijk de regie pakt en zorgt dat er gebouwd wordt. Niet de minste VVD’er (oud-minister Ed Nijpels) zei een paar maanden geleden: “Het is een puinhoop geworden. Het is een schande dat er in een beschaafd land als Nederland zo’n woningnood is.”

Intussen is uitgelekt dat de huidige demissionaire minister die zich een beetje met Wonen heeft beziggehouden (Ollongren van Binnenlandse Zaken) in haar nadagen nog aan het broeden is op een slecht plan. Ze wil gemeenten de bevoegdheid geven om in nieuwbouwprojecten ‘sociale koopwoningen’ toe te wijzen aan inwoners van de eigen gemeente. Allemaal bedoeld om de starters binnen de eigen gemeentegrenzen te beschermen tegen kopers ‘van buiten’. Dit riekt sterk naar discriminatie en het is de zoveelste nutteloze poging tot regulering van een veel te krappe markt.

Die regulering gaat geen oplossing brengen, maar problemen verplaatsen en een hoop heisa meebrengen. Om met Frank Kalshoven, directeur van De Argumentenfabriek, te spreken: “Het is pleistertjes plakken, soms zelfs op plekken waar geen wond is, terwijl voor de woningmarkt een levensreddende operatie nodig is.” Je gaat er net zo veel mensen blij als gelukkig mee maken, schrijft hij in De Volkskrant. Inderdaad, dit is het verdelen van de armoede. De regeling zou moeten gelden voor nieuwbouwwoningen tot €355.000 (de grens voor de Nationale Hypotheek Garantie volgend jaar). Nu zijn nieuwbouwwoningen onder die grens al betrekkelijk schaars, dus het sowieso om een druppel op een gloeiende plaat. En voor veel starters is een woning boven de drie ton toch al te duur. Daarnaast is veel extra regelgeving en controle nodig, bijvoorbeeld om te voorkomen dat een slimme starter uit gemeente A zijn woning binnen een jaar voor een forse meerprijs alsnog doorverkoopt aan iemand van buiten.

Regels en restricties bieden per saldo geen enkele oplossing. Daarom moeten we hopen op een doortastende minister van Wonen die sterk gaat sturen op woningbouw, zo nodig over de hoofden van provincie- en gemeentebestuurders heen. Bouwlocaties aanwijzen, snelheid opvoeren en misschien zelfs weer sociale koopwoningen mogelijk maken met premieregelingen. Natuurlijk hoop ik in de eerste plaats dat we in 2022 een uitweg vinden uit de coronacrisis, maar de woningbouw-wens staat bij mij toch zeker met stip op de tweede plaats.