Versnellen, maar voor wie eigenlijk?

De gemeente Eindhoven heeft onlangs opnieuw een ‘bouwoffensief’ gelanceerd. Deze keer ging het niet om méér, maar om sneller bouwen. Geen overbodige luxe, want procedures duren vaak veel te lang. Er valt helaas wel het een en ander af te dingen op het voornemen van Eindhoven om bouwplannen sneller door de langzaam draaiende molens te halen.

De projectontwikkelaar moet bijvoorbeeld heel veel dingen zelf doen die vroeger vaak door de gemeente werden gedaan, zoals: een bestemmingsplan maken, onderzoeken laten doen, adviezen overleggen en de communicatie met de buurt organiseren en verzorgen. Het voornaamste is echter dat de gemeente ‘de rode loper’ pas uitrolt als de initiatiefnemer bouwt in de segmenten waar de gemeente de grootste behoefte ziet. Dat zijn dan: sociale huurwoningen, middeldure huurwoningen en middeldure koopwoningen. Het plan moet bovendien minimaal 50 woningen bevatten; kleinere plannen komen voor deze versnelling (van een half jaar) niet in aanmerking.

Ik ben bang dat de gemeente de plank enigszins misslaat waar het gaat om de veronderstelde grote behoefte aan middenhuurwoningen (tot 850 euro). Voor Amsterdam heeft het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) al becijferd dat het sterk stimuleren van het middensegment leidt tot een aanzienlijke vermindering van de productie in het duurdere segment, waar ook veel vraag is. Daardoor is er weer minder doorstroming van het bestaande middensegment in de huur- en koopsector naar het hogere koopsegment.

Daarbij hebben B. en W. van Eindhoven het plan gelanceerd om van ontwikkelaars en bouwers een flinke bijdrage te vragen voor een pot waaruit parkeervoorzieningen en parken worden betaald. Het gaat om 42 euro per vierkante meter; voor een doorsnee-woning is dat zo’n 5.000 euro. Voor een woontoren kan het dus behoorlijk oplopen. Het is op zich misschien niet eens onredelijk, maar het zal de woningen duurder zal maken en de risico’s voor de ontwikkelaars groter. Met een nadelige invloed op de gewenste versnelling van het bouwtempo. Zo zou het streven naar versnelling wel eens verkeerd kunnen uitpakken en ertoe leiden dat de koper de stad wordt uitgejaagd.